Kim jest pszczelarz? Co to pszczela rodzina? Jakie znaczenie mają pszczoły dla otaczającego nas świata? Dlaczego powinniśmy o nie dbać? Na te i inne pytania odpowiadał dzieciom Stanisław Kuchmistrz z Górnołużyckiego Stowarzyszenia Pszczelarzy w Zgorzelcu – koło w Bogatyni podczas zorganizowanych przez niego warsztatów w pasiece „Dziadek z wnukami” w Porajowie.

Warsztaty odbyły się z końcem czerwca 2023 r. a udział w nich wzięła 30 osobowa grupa dzieci w wieku przedszkolnym z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego z Porajowa wraz z opiekunami.

Zrealizowane warsztaty były wyjątkową okazją, by poczuć klimat prawdziwej pasieki. Na zajęciach pokazano czym jest i w jaki sposób produkuje się miód, a także jakie są jego rodzaje i właściwości. To była prawdziwa gratka dla każdego małego smakosza.

Dzieci obserwowały także życie pszczół w ulu. Zobaczyły jak wygląda królowa, pszczoła robotnica i truteń. Przedstawiono także najważniejsze zasady bezpieczeństwa w kontakcie z pszczołami. Dzieci miały okazję obejrzeć, a także ubrać strój w jakim pracuje pszczelarz oraz poznać narzędzia, które wykorzystuje się w swojej pracy (podkurzacz, miotełka, dłuto, wirówka).

Zaprezentowano także szereg zastosowań miodu (oprócz kulinarnych), do których zalicza się: produkcję leków, kosmetyków, czy świec. Dzieci i opiekunowie mieli okazję spróbowania różnych gatunków miodu, dzięki czemu mogli poczuć różnicę w smaku oraz konsystencji.

Warsztaty zostały zorganizowane przy współpracy Wydziału Ochrony Środowiska i Gospodarki Komunalnej z Górnołużyckim Stowarzyszeniem Pszczelarzy w Zgorzelcu – koło w Bogatyni w ramach realizacji zadania publicznego pod nazwą „Dbajmy o pszczoły”.

Dlaczego pszczoły są ważne?

To pszczołom i innym zapylaczom zawdzięczamy co trzeci kęs tego, co jemy. Należy pamiętać, że ponad 87% gatunków roślin na świecie zapylana jest przez pszczoły. To dzięki nim możemy cieszyć się smakiem warzyw i owoców. Pszczoły w przyrodzie pełnią kluczową rolę. Zapylanie przynosi korzyść w postaci jedzenia nie tylko nam, ludziom. Owoce jarzębiny, głogu, jeżyn, malin, jagód i innych roślin, którymi żywią się dzikie ssaki i ptaki, powstają dzięki zapyleniu przez pszczoły. Zimą, gdy roślinożercom trudno znaleźć inne pożywienie jest to szczególnie ważne.

Co szkodzi pszczołom?

Coraz częściej zwraca się uwagę na zagrożenia z jakimi borykają się owady zapylające. Jednym z nich jest utrata siedlisk – bazy pokarmowej i lęgowej. Rozrastające się miasta, monokultury rolnicze, brak zadrzewień śródpolnych, starych drzew, skarp to wszystko powoduje, że brakuje kryjówek i miejsc do założenia gniazda. Duży problem stanowi intensyfikacja rolnictwa – nadmierne czy nieprawidłowe stosowanie środków ochrony roślin i nawozów. Nie bez wpływu pozostaje również zanieczyszczenie środowiska i zmiany klimatu.

Jak pomóc pszczołom i innym owadom zapylającym?

1. Kąciki z roślinami miododajnymi.
Zakładamy w ogrodach, na balkonach, wokół domów letniskowych, na nieużytkach miejskich lub gminnych miejsca przyjazne pszczołom – naturalne siedliska kwitnących łąk i roślin miododajnych. Powinniśmy ogród rozplanować tak, by stale mieć w nim kwitnące rośliny, które będą pokarmem dla pszczół.

2. Sadź kwiaty przyjazne pszczołom.
Rośliny dające pszczołom pyłek i nektar kwitną od wczesnej wiosny aż do jesieni, obfitują w różne formy, kształty, kolory i odmiany – wybór jest ogromny!

3. Nie wypalajmy traw!
Takie działanie wyjaławia glebę i niszczy pozytywne mikroorganizmy w niej zawarte. Dodatkowo zniszczeniu mogą ulec lęgi oraz naturalne pożytki i siedliska pszczół. Za wypalanie traw grozi kara grzywny.

4. Dostęp pszczół do wody.
To bardzo ważne by pszczołom zapewnić także dostęp do wody. Możemy napełnić wodą spodeczek lub podstawki od doniczki.

5. Załóżmy domek dla pszczół.

6. Zostawmy w ogrodzie miejsca półdzikie – pszczoły chętnie je sobie zagospodarują. Można kupić także gotowe domki dla trzmieli i innych pszczół dziko żyjących. Domek stawiamy w miejscu nie bezpośrednio nasłonecznionym i osłoniętym od deszczu.