14 lutego 2025 r. po raz pierwszy obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej.

Święto to zostało uchwalone przez Sejm RP 9 stycznia 2025 roku, w hołdzie żołnierzom Armii Krajowej – największej konspiracyjnej armii w podbitej przez Niemcy i Związek Sowiecki Europie. Armii, która jako zbrojne ramię Polskiego Państwa Podziemnego prowadziła bohaterską walkę o odzyskanie przez Rzeczpospolitą Polską suwerenności i niepodległości.

Korzenie Armii Krajowej sięgają zawiązanej w nocy z 26 na 27 września 1939 r. przez grupę wyższych oficerów z gen. Michałem Karaszewiczem-Tokarzewskim na czele, przy współudziale prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego, konspiracyjnej organizacji Służba Zwycięstwu Polski. Stała się ona zalążkiem rozbudowanego później Państwa Podziemnego. SZP została przekształcona w listopadzie 1939 r. w Związek Walki Zbrojnej.

14 lutego 1942 r. Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski wydał rozkaz o przekształceniu Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową. Decyzja o powstaniu AK była podyktowana koniecznością scalenia polskich konspiracyjnych oddziałów zbrojnych i podporządkowania ich rządowi RP w Londynie.

Kolejnymi dowódcami Armii Krajowej byli generałowie:
Stefan Rowecki ps. Grot – do 30 czerwca 1943 r.,
Tadeusz Komorowski ps. Bór – do 2 października 1944 r.,
Leopold Okulicki ps. Niedźwiadek – do 19 stycznia 1945 r.

Dowódca Armii Krajowej podlegał Naczelnemu Wodzowi Polskich Sił Zbrojnych.

W ciągu II wojny światowej przez szeregi ZWZ-AK przeszło blisko 450 tys. osób.

źródło: IPN